«Եթե մտովի մեր հոգեբանական դիմադրողականությունը չթուլացնենք՝ ոչ մի վիրուս մեզ չի վնասի.Մարդու միտքը ուժ ունի».ՎՐԵԺ ՇԱՀՐԱՄԱՆՅԱՆ

COVID-19 տեսակի կորոնավիրուսի (թագավարակի) աշխարհագրությունը շարունակում է տարածվել. այն ներառում է մոլորակի բոլոր մայր ցամաքները, ինչի արդյունքում էլ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը հայտարարեց գլոբալ համաճարակի՝ պանդեմիայի մասին:

Որքանո՞վ է իրականում վտանգավոր Նոր տեսակի Կորոնավիրուսը, ինչ հետեւանքներ կարող է այն առաջացնել, ինչպես պայքարել վիրուսի դեմ. այս եւ այլ հարցերի շուրջ NEWSMEDIA.am-ը զրուցել է Մխիթար Հերացու անվան ԵՊԲՀ սեքսոլոգիայի ամբիոնի դասախոս, սեքսոպաթոլոգիայի կլինիկայի սեքսոպաթոլոգ, բժշկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ ՎՐԵԺ ՇԱՀՐԱՄԱՆՅԱՆԻ հետ:

-Պարոն Շահրամանյան, որպես բժիշկ հետաքրքիր է Ձեր գնահատականը՝ Կորոնավիրուսի վտանգավորության եւ դրա տարածման դեմ ուղղված կանխարգելիչ աշխատանքների արդյունավետության առումով:

-Վտանգավոր է ոչ թե վիրուսը, այլ խուճապն ու տագնապը, որի ալիքը ձնագնդի նման մեծանում է։ Իրականում խուճապը չափազանց շատ է մեդիադաշտում։
Վերջին իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ համաճարակների ժամանակ լրատվական դաշտում, մեդիահարթակներում, սոցցանցերում շրջանառվող կեղծ՝ չճշտված լուրերը, առողջությանը վնաս հասցնող զանազան խորհուրդները կամ պարզապես տեղեկատվական հեղեղը, կարող են սրել իրավիճակը։ Սա մի երևույթ է, որն անվանում են «ինֆոդեմիա», հայերեն՝ ԼՐԱՃԱՐԱԿ:

Խուճապի հիմնական պատճառը՝ տեղեկատվության պակասն է կամ անառողջ ավելցուկը: Մեզանում գերիշխում է վերջինը՝ հաճախ դառնալով անվերահսկելի և անկառավարելի։ Այս սթրեսածին լրատվահեղեղը խիստ վտանգավոր է հատկապես սրտային, նյարդային, հոգեբանական, հոգեկան, սեռական, էնդոկրինային խանգարումներ ունեցող մարդկանց համար։ Վիճակը ավելի են բարդացնում ԶԼՄ-ները. համացանցը, պարապուրդի մատնված մարդիկ, ովքեր համացանցում անդադար լարվածություն են ստեղծում, անհասկանալի ստատուսներ գրում, մեղավորներ փնտրում, դատ ու դատաստան պահանջում. անիծում և հայհոյում։ Չի՛ կարելի։ Սա մերժելի և վնասակար մոտեցում է, որը միայն էլ ավելի է խորացնում իրավիճակը, ավելի է սրում սթրեսը՝ իր բոլոր հետևանքներով։ Այս հարցում շատ կարևոր է սթրեսակայունությունը. պետք է սահմանափակել ավելորդ և անպիտան ինֆորմացիայի հոսքը (հեռուստացույց, համացանց և այլն), չլսել և չկարդալ պաթոսաշունչ ճառեր, գրառումներ, առավել ևս դրանք ոգևորված չտարածել՝ ուրիշներին էլ ավելի սթրեսի չենթարկելու համար։ Եթե մտովի մեր հոգեբանական դիմադրողականությունը չթուլացնենք՝ ոչ մի վիրուս մեզ չի վնասի։

Վիրուսը հեշտորեն կարող է փոխանցվել հատկապես համբուրվելու ժամանակ

-Պարոն Շահրամանյան, արտասահմանյան պարբերականներից մեկը, վերջերս անդրադառնալով վիրուսի տարածմանը գրել էր, որ այն հնարավորություն ունի սեռական ճանապարհով ես փոխանցվելու։ Հետաքրքիր էր լսել  Ձեր Տեսակետը՝ այդ հրապարակման հետ կապված:

-Ամեն ինչ որոշում է հեռավորությունը։ Հնարավոր է ոչ թե սեռական ճանապարհով, այլ սեռական հարաբերության ժամանակ. երբ «կրողն» ու «զոհը», այսինքն՝ հիվանդն ու առողջը գտնվում են միմյանցից առնվազն մեկ մետր հեռավորության վրա: Իսկ դա այդքան էլ բարդ գործընթաց չէ։ Հարաբերության ժամանակ՝ հատկապես համբուրվելիս, վիրուսը հեշտորեն կարող է փոխանցվել:  Իսկ չվարակվելու համար անհրաժեշտ կլինի շատ ջանքեր գործադրել, որպեսզի սեռական հարաբերության ընթացքում մարմնի վերին հատվածի լորձաթաղանթների շփում տեղի չունենա, ինչը անկողնային կյանքում գրեթե անհնար է. լինելու դեպքում էլ զավեշտի կնմանվի (ասենք դիմակով, պաշտպանիչ ակնոցով կամ վահանով)։

Հարկավոր է ընտանիքի յուրաքանչյուր անդամին ժամանակ հատկացնել

-Առհասարակ այս մեկուսացված վիճակը ինչպե՞ս կարող է անդրադառնալ զույգերի, ամուսիների փոխհարաբերությունների վրա՝ հաշվի առնելով հոգեբաններից շատերի այն տեսակետը, որ մեկուսացումը պարարտ հող է նախապատրաստում՝ ագրեսիայի զարգացման համար։

-Նախ եւ առաջ, անհրաժեշտ է պահպանել վարքի էթիկան։ Բացի այդ, պետք է իրավիճակը հարթել հենց սկզբից։ Պետք է փորձել ամեն օր՝ ընտանեկան ճգնաժամային խորհրդի նման բան հրավիրել։ Թող ամեն մեկն ասի՝ ինչ կցանկանար փոխել, որպեսզի փորձեն միասին լուծումներ գտնել։ Պետք է զուսպ և հանդուրժող լինել միմյանց նկատմամբ։ Ստեղծված իրավիճակը ծանր է բոլորի համար։ Սա արձակուրդ չէ. ինչպես որ երբեմն անվանում են, քանի որ ոչ ոք չի կարող ազատ անել այն՝ ինչ սովորաբար անում է արձակուրդի ժամանակ:
Օրվա ընթացքում, հարկավոր է ընտանիքի յուրաքանչյուր անդամին ժամանակ հատկացնել։ Դա կնվազեցնի կոնֆլիկտների հնարավորությունը։

-Պարոն Շահրամանյան, որպես սեքսապաթոլոգ  ի՞նչ խորհուրդ կտաք զույգերին, ինչպես պահպանել ներդաշնակությունը՝  ստեղծված իրավիճակում։

-Ինչպես անում են. չկա չարիք՝ առանց բարիքի։ Կարանտինային մեկուցասումը լավ ժամանակահատված է՝ ինքնազարգացման, ինքնաառերեսման, ինքնամաքրման համար։
Ցանկալի է, որոշ դեպքերում էլ զույգերից յուրաքանչյուրը ոչ թե ուշադրությունը կենտրոնացնեն միմյանց վրա, այլ ինչ որ ուրիշ բանի մասին մտածեն՝ օրինակ նոր հոբբիի։ Դա կարող են լինել նաև վիրտուալ տուրերը, օնլայն դասընթացները, կամ օնլայն ներկայացումները։ Չպետք է մոռանալ նաեւ համատեղ ժամանցի մասին՝ լինի դա ֆիլմի դիտում, ինչ որ ճաշատեսակի համատեղ պատրաստում, մարզումներ և այլն։
Պետք է լավատես լինել։ Մարդու միտքը ուժ ունի։

Պատրաստեց ՝ՆՈՆԱ ԱԴԱՄՅԱՆԸ 

NewsMedia.am

Լուրեր Աշխարհից եւ Հայաստանից